تفکر سیستمی

systems-thinking

سیستم چیست؟

“یک سیستم مجموعه ای از اجزاء در ارتباط با هم که جهت منظور خاصی کنار یکدیگر قرار گرفته اند.”

با توجه به تعریف ارائه شده ، می توان گفت که در هر سیستم 3 مقوله اساسی وجود دارد :

  • اجزاء
  • اتصالات و تاثیر
  • هدف

برای مثال یک تیم فوتبال که یک سیستم است  را در نظر بگیرید : “بازیکنان ، مربی ، توپ فوتبال و …” اجزاء سیستم می باشند. اتصالات آن شامل “قوانین بازی ، ارنج و استراتژی مربی ، ارتباطات بازیکنان و … ” می تواند باشد. هدف این سیستم هم بردن بازی می باشد.

حال هر توده ای از عناصر که شامل این 3 مولفه باشد را می توان سیستم در نظر گرفت . این به این خاطر بیان شد که نخست برای رویارویی با جمع ها نخست باید سیستم شناسایی شود.

البته هر سیستم می تواند شامل زیر سیستم هایی باشد ولی مهمترین مقوله سیستم اصلی است که همه زیر سیستم ها برای برآورده نمودن هدف سیستم اصلی در کارند و باید برای بدست آوری این هدف با هم سازگار باشند.

حال چرا ما به بحث سیستم علاقمند شدیم ؟

مسئله این است که تمام چیزهایی که دور و برما هستند یک سیستم می باشند بخصوص مایی که در تیم های نرم افزاری کار یا مدیریت می کنیم باز داخل یک سیستم می باشیم . اما زمانیکه مشکلی برای تیم به وجود می آید آیا با حل مشکل در حالت جزئی می توان آن را حل شده دید؟ تجربه نشان داده است که ما باید به این مشکلات به صورت  کل و به صورتی مشکلی سیستمی نگاه کنیم و اینجا هست که بحث تفکر سیستمی یا System Thinking مطرح می شود.

تفکر سیستم برای حل مشکلات سیستم ها با یک دید کلی و از نوع سیستمی ظهور کرده است که امروزه ما را به این داشته است تا برای حل مشکل سازمان ها با این مقوله آشنا شویم.

خود سیستم ها غالبا دو نوع خصوصیت اصلی دارند :

  1. خصوصیت ساختاری
  2. خصوصیت رفتاری

خصوصیت ساختاری به دو نوع Simple و Complicated تقسیم می شود. این خصوصیت دلالت بر فهمش (درک پذیری و قابل فهم) سیستم دارد ، مثلا زمانیکه مشتری می گوید “آقا نرم افزار شما پیچیده است” منظور او این است که سیستم شما از لحاظ ساختار Complicated است.

و خصوصیت رفتاری یک سیستم به سه نوع Ordered (با نظم ) ، Complex و Chaotic (آشفته) تقسیم می شود. این خصوصیت سیستم دلالت بر پیش بینی پذیری سیستم دارد .

6a00e54ff8b9c188340133f3eaf06e970b-800wi.png (500×246)

برای مثال یک ساعت از نظری ساختاری پیچیده است ولی از لحاظ رفتاری بانظم می باشد. یا یک تیم نرم افزاری از لحاظ ساختار Complicated و از لحاظ رفتاری (بدلیل پیش بینی پذیری پایین) Complex می باشند.

امروزه یک مدیر بخصوص مدیر تیم ها و محصولات نرم افزاری باید با سیستم های پیچیده جهت مدیریت آنها آشنا باشد زیرا این سیستم ها جزو سیستم های پیچیده محصوب می شوند.

درباره اسد صفری

اسد صفری – مربی تحول چابک سازمان و تیم های نرم افزاری. مدارک حرفه ای: CSP - CSM - PSM - PSPO - CDA - Management 3.0 برخی تجربیات: رئیس دفتر تحول چابک شرکت داده ورزی سداد(بیشتر از ده تیم نرم افزاری) - مربی چابک شرکت رامند (تیم های موبایل و گیم سازی) - مدیر تولید نرم افزار SimplyDesk برای شرکت فرانسوی PCI - مربی مشاور شرکت های:خدمات انفورماتیک، ارکید فارمد، فراداده، الفبا برخی از سوابق مشاوره کوتاه مدت و تدریس : علی بابا، فناپ، تجارت الکترونیک پارسیان، بیمه سامان، مهندسین مشاور تجارت (بانک تجارت)، بیمه ایران، پارس آنلاین، شرکت رهنما، ورانگر، انتشارات پزشکی کوثر، فولا آلیاژی یزد، پارک علم فناوری کردستان و ... . عضو انجمن های بین المللی Agile Alliance - Scrum Alliance

3 دیدگاه در “تفکر سیستمی

  1. سلام،
    فک کنم امروز زیاد راجع بهش بحث کردیم.
    وبتون عالیه
    سعی می کنم باقی مطالبش رو هم بخونم.
    در ضمن اگه دوس داشتین قالب وبتون رو ایمیل کنید راس چین کنیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.