اجایل فقط اسکرام نیست

پس از چند سالی که از عمر دنیای چابک می گذرد، سعی کرده ایم که در این وبلاگ به مباحثی بپردازیم که نقاط روشن و واضحی در اختیار خوانندگان و تعقیب کنندگان دنیای چابک قرار داده شود. اما در این اواخر  بیشتر رویکرد اسکرامی گرفتیم و به قول یکی از دوستان “فکر کردم اسکرام نام دیگر اجایل است”. بعضی از دوستان نسبت به این رویکرد انتقاد داشتند و اذعان میکردند که بیش از حد به این مطلب بها داده شده است.

اما مشکل کجا بود و آیا انتقاد دوستان وارد است؟

gregory-colbert-14.jpeg (1000×408)

کسانی که من را از نزدیک می شناسند می دانند که من علاقه وافری به کانبان دارم، و همیشه سعی می کنم گزینه اول خودم در مشاوره آن را معرفی کنم و به هیچ وجه اسکرام زده نیستم. اما حقیقت بین چیزی که مشتری می خواهد و چیزی که ما دوست داریم متفاوت است.

کسانی که خوانندگان قدیمی دنیای چابک باشند بخاطر خواهند آورد روزگاری در این وبلاگ پست هایی مانند آیا Agile یک مذهب است ؟ حی الی الجایل؟ یا پست های دیگر نوشته می شد، اما بسته به درخواست خوانندگان و نیازهای جامعه مجبور شدیم به سمت متدهایی مانند اسکرام حرکت کنیم و آنها را بیشتر تببین کنیم تا مطالبی که دوست داریم (البته این به این معنی نیست که اسکرام را دوست ندارم، ولی در کنار اسکرام مطالبی نیز هست که خوانندگان زیاد آنها را تعقیب نمی کنند).

اما اسکرام بدلیل اینکه احاطه بیشتری بر روی پروژه ها دارد و قسمت های بیشتری از پروژه ها را در برمیگیرد و بخصوص اینکه بخش مدیریت جریان را در دست می گیرد، و بدلیل محبوبیت آن نه تنها در ایران بلکه در کل دنیا، مخاطب بیشتری نسبت به دیگر متدها دارد و این واقعیتی است که نمی شود آن را کتمان کرد. بخصوص دو موسسه قدرتمند Scrum Alliance و Scrum.org در پشت این متد هستند و هر روز بر بسط و توسعه آن در دنیا فعالیت میکنند. مدارک بین المللی نیز نقطه قوت دیگری می تواند باشد.

ولی سوالی که قابل طرح است این است که آیا تنها با اسکرام می توان به سطح مناسبی از چابک بودن رسید؟

مسلما اسکرام تنها کارآ نخواهد بود و نیاز است در سطوح دیگر نیز کار بکنیم.

اما در چه سطوحی؟

جواب این فیل موسسه اسکرام ایران است (نماد موسسه اسکرام ایران)

Scrum_iran_logo.png (410×192)

این فیل نماد سازمان ها و تیم هایی است که می خواهند چابک شوند، اما میلی به تغییر ندارد، این فیل ما برای چابک شدن باید در سه جنبه مختلف رشد نماید:

  • فرآیند
  • تکنولوژی
  • نفرات

به عبارتی برای داشتن یک سازمان چابک، باید در هر سه سطح این فیل را قدرتمند سازیم . استفاده تنها از اسکرام می تواند بخشی از جنبه های فرآیند و نفرات را جوابگو باشد و نه همه فیل چابک را.

  • فرآیند

جنبه فرآیند این فیل در مورد نحوه انجام کارهاست. چگونه کارها انجام می شوند، چگونه تقسیم وظایف صورت می گیرد؟ چگونه کارها برنامه ریزی می شوند؟ چگونه برآورد می کنیم و … .

اسکرام در این جنبه فیل به کمک کانبان می تواند عالی عمل کند. بسته به نوع سازمان می توان از فرآیند های مختلفی استفاده کرد.

اما فرآیند تنها یک جنبه قضیه است و نه همه داستان.

  • تکنولوژی

تکنولوژی و روش هایی که تیم برای ایجاد محصول از آن استفاده می کند بسیار مهم هستند و تقریبا استفاده از روش های خوب می تواند به جنبه تکنولوژیک فیل ما کمک کند. در متد XP پرکتیس های فنی خوبی مانند توسعه آزمایش محور TDD یا یکپارچه سازی مداوم CI و یا روش های دیگری وجود دارند که می توان با به کارگیری آنها به سطح فنی خوبی رسید.

همانطور که در بیانیه چابک داریم

توجه مداوم به برتری فنی و طراحی خوب باعث افزایش چابکی می شود

اما بیخیال شدن این جنبه اصلا خوب نیست و شاید چابکی هندوانه ای داشته باشیم، (چابکی هندوانه ای همان چابکی است که بیرون آن سبز و قشنگ و درون آن قرمز و آتشین است و به تیم هایی اطلاق می شود که بدون تاثیر گرفتن از چابک بودن، فقط مراسمات اسکرام را انجام می دهند)، ما نیاز داریم به سطح مناسبی از فن و مهارت برسیم که این هم یک شبه حاصل نمی شود و نیازمند سپری کردن زمان زیادی برای تیم ها است.

اما تکنولوژی تنها هم بدرد نخواهد خورد، زیرا تیم های پرتوان فنی زیادی شکست خورده اند و از هم پاشیده اند.

  • نفرات

افراد و تعاملات بالاتر از فرآیندها و ابزارها

اولین ارزش بیانیه چابک، جنبه سوم را پر رنگتر از دو جنبه قبلی نشان می دهد. حقیقت این است اصل چابک بود برای آدم هاست، یعنی تفکر چابک بر توجه بر آدم ها و روابط بین آنها بنا شده است، حالا چه رابطه نیروی کار باهم یا ارتباط آنها با مشتری یا هر رابطه انسانی دیگر در تیم و سازمان.

اصطلاح بسیار جالبی وجود دارد که “اجایل محصولات خوب نمی سازد بلکه آدم ها با استفاده از این ابزار محصولات خوب می سازند“. در استفاده از تفکر چابک باید دقت نماییم که در دام ابزار و فرآیند نیفتیم، با اینکه هر دوی این جنبه ها برای چابک شدن مهم هستند، ولی همه جریان نیستند.

مفاهیمی مثل تیم سازی، کار تیمی، توانمند سازی نفرات، خود سازماندهی (Self-Organization)، ایجاد محیط و فرهنگ بر اساس شفافیت و صداقت، مهارت های ارتباطی موثر و … را نمی توان بدون پرورش افراد به وجود آورد.

برای جمع بندی می توان گفت

اگر فردا روز من اسد صفری گقتم، اسکرام تنها راه حل شما برای چابک شدن است، قبول نکنید، فیل خسته ما به این سادگی ها تسلیم اسکرام نمی شود، این فیل قدرتمند است و در برابر تغییر مقاومت خواهد کرد، باید در همه جنبه ها کار کنیم، آموزش ببینیم ، یاد بگیریم ، تجربه کنیم و نا امید نشویم و هیچ گاه در جنبه ای از این فیل ساکن نشویم  و همیشه به بهبود مداوم فکر کنیم.

چابک و موفق باشید

درباره اسد صفری

اسد صفری – مربی تحول چابک سازمان و تیم های نرم افزاری. مدارک حرفه ای: CSP - CSM - PSM - PSPO - CDA - Management 3.0 برخی تجربیات: رئیس دفتر تحول چابک شرکت داده ورزی سداد(بیشتر از ده تیم نرم افزاری) - مربی چابک شرکت رامند (تیم های موبایل و گیم سازی) - مدیر تولید نرم افزار SimplyDesk برای شرکت فرانسوی PCI - مربی مشاور شرکت های:خدمات انفورماتیک، ارکید فارمد، فراداده، الفبا برخی از سوابق مشاوره کوتاه مدت و تدریس : علی بابا، فناپ، تجارت الکترونیک پارسیان، بیمه سامان، مهندسین مشاور تجارت (بانک تجارت)، بیمه ایران، پارس آنلاین، شرکت رهنما، ورانگر، انتشارات پزشکی کوثر، فولا آلیاژی یزد، پارک علم فناوری کردستان و ... . عضو انجمن های بین المللی Agile Alliance - Scrum Alliance

2 دیدگاه در “اجایل فقط اسکرام نیست

  1. فکر می کنم در بحث فرایند علاوه بر فرایند تولید نرم افزار، فرایند کاری که می خواهیم برای آن نرم افزار تولید کنیم هم باید بهینه سازی شود.
    به این صورت می توان شرکت یا سازمان را نیز به سوی چابک شدن سوق داد.

پاسخ دادن به امیر لطیفی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.