انسانها به طور شگفتانگیزی در تشخیص رویدادهای با رشد نمایی ضعیف عمل میکنند. ذهن ما تمایل دارد پدیدهها را به صورت خطی پیشبینی کند. ویروس کرونا یک مثال آشکار بود. همه ما میدیدیم که با سرعتی باورنکردنی در حال گسترش است، اما تا زمانی که به درب خانههایمان نرسید، بسیاری از ما عمق فاجعه را باور نمیکردیم.
امروز، ما در آستانه یک تحول نمایی دیگر قرار داریم: هوش مصنوعی. همانند روزهای ابتدایی کرونا، بسیاری از ما رشد سریع و فراگیر آن را میبینیم، اما شاید هنوز به درستی ابعاد تأثیر آن را در زندگی و کار خود درک نکردهایم. ما در میانه یک رویداد بزرگ قرار داریم و همانند گذشته، یا دچار پنیک و ترس میشویم یا با بیاهمیتی از کنار آن میگذریم.
اگر مسیر حرکت هوش مصنوعی را دنبال کنیم، شاهد پیشرفتهای خیرهکنندهای در حوزههای مختلف هستیم. ابزارهایی که هر روز معرفی میشوند، در تولید انواع محتوا از متن و عکس و فیلم گرفته تا کدهای پیچیده برنامهنویسی، به سرعت در حال بهتر شدن هستند. این مدلها محتواهایی تولید میکنند که به طرز شگفتآوری به واقعیت نزدیک است و تشخیص آن از کار انسان روز به روز دشوارتر میشود.
با نگاهی به این روند، میتوانیم خطی به سوی آینده ترسیم کنیم و پیشبینی کنیم که این فناوری به کدام سمت حرکت میکند. این پیشبینی به ما کمک میکند تا به جای غافلگیر شدن، خود را برای آینده آماده کنیم.
عقل سلیم حکم میکند که با دیدن این رشد، به سراغ یادگیری و استفاده از این ابزارها برویم. اما یک سوال مهمتر نیز وجود دارد. این ابزارها با سرعتی بیسابقه در حال حرکت به سمتی هستند که بسیاری از وظایف امروزی ما را انجام دهند. کارفرمایی را تصور کنید که میبیند یک ایجنت هوش مصنوعی با هزینهای ناچیز میتواند کاری را انجام دهد که قبلاً نیازمند استخدام یک نیروی انسانی با حقوق بالا بود. آیا این کارفرما در تصمیم خود برای استخدام نیروهای جدید یا حتی حفظ نیروهای فعلی تجدید نظر نخواهد کرد؟
مهارتهای بین انسانی: قلمرو دستنخورده
اما در این میان، مهارتهایی وجود دارند که حداقل در آینده نزدیک، همچنان در انحصار انسان باقی خواهند ماند که این مهارتها را من مهارتهای بین انسانی می نامم؛ حوزهای که هوش مصنوعی هنوز در آن حرفی برای گفتن ندارد. مهارتهایی مانند:
- ارتباطات (Communication): توانایی تبادل اطلاعات و ایدهها به صورت شفاف و موثر.
- هوش هیجانی (Emotional Intelligence): درک و مدیریت احساسات خود و دیگران.
- حل مسئله پیچیده (Complex Problem-Solving): توانایی تحلیل مسائل چندوجهی و ارائه راهحلهای خلاقانه.
- تفکر انتقادی (Critical Thinking): ارزیابی منصفانه اطلاعات و تصمیمگیری بر اساس منطق و استدلال.
- حل تعارض (Conflict Resolution): توانایی مدیریت اختلافات و رسیدن به راهحل.
تسهیلگری: مهارتی کلیدی برای آینده
در میان این مهارتها، یکی از آنها اهمیتی دوچندان پیدا میکند: تسهیلگری (Facilitation). تسهیلگری یعنی توانایی هدایت یک گروه برای رسیدن به یک هدف مشترک، به شیوهای موثر و کارآمد.
تصور کنید چندین مدیر و متخصص با حقوقهای بالا در یک جلسه گرد هم آمدهاند تا تصمیمی حیاتی بگیرند. اغلب این جلسات به دلیل عدم مدیریت صحیح، به اتلاف وقت و انرژی منجر میشوند و بدون نتیجه مشخصی به پایان میرسند. اینجاست که نقش یک تسهیلگر مشخص میشود.
یک تسهیلگر ماهر، با برنامهریزی دقیق، مدیریت زمان و ایجاد فضایی برای مشارکت همگانی، جلسه را به سمت یک نتیجه مشخص و قابل قبول هدایت میکند. او اطمینان حاصل میکند که صدای همه شنیده شود و در نهایت، گروه به یک جمعبندی مفید برسد.
چرا تسهیلگری اینقدر مهم است؟
در دنیایی که به سمت نتیجهگرایی و کاهش اتلاف منابع حرکت میکند، اهمیت جلسات موثر بیش از پیش نمایان میشود. شرکتها دیگر نمیتوانند زمان و هزینه نیروهای متخصص خود را در جلسات بینتیجه هدر دهند. مهارتی که بتواند جلسات را به موتور محرک تصمیمگیری و پیشرفت تبدیل کند، ارزشی فوقالعاده خواهد داشت. تسهیلگری دقیقاً همان مهارت است.
اگر علاقمند هستید در مورد مهارت تسهیلگری بیشتر یاد بگیرید یا به طور عملی مهارت خود را تقویت کنید پیشنهاد میکنم این مطلب را مشاهده کنید. و خوب مردادماه قرار هست دوره جدید تسهیل گری چابک نیز برگزار بشود.




دیدگاهتان را بنویسید