پروسه چابک شدن را می توان در 4 مرحله انجام داد  ولی قبل از پرداخت به این مسئله جا دارد که عرض نمایم , Agile شدن از آنچکه به نظر می آید , بسیار مشکل تر می باشد . Agile همانند تغییرات اساسی  دیگر ,  زمان بر و هزینه بر و مشکل می باشد . Agile مانند یک زبان برنامه نویسی نیست که مثلا تا دیروز با ASP کار میکردیم و اگر بخواهیم با PHP کار کنیم ,  با چند تا برنامه نویس جدید مشکل حل خواهد شد . در فرآیند چابک شدن ,  همه چیز تغییر می کند دقیقا مانند عوض شدن وزیر یک وزارتخانه (وقتی وزیری عوض می شود ,  از آبدارچی تا خود وزیر عوض می شود ولی این مورد برای مقایسه مد نظر ما نمی باشد ,  مورد اصلی این است که اگر وزیر قبلی راستی بود ,  وزیر فعلی چپی خواهد شد و بالعکس. یعنی تفکراتی در خلاف هم و به عبارتی دیگر تفکری جدید در سازمان موجود ) . مسئله اصلی در فرآیند چابک شدن , تغییر تفکرات است  از مدیریت  گرفته تا برنامه نویس سطح چندم .

هر تغییر تفکری بسیار سخت و زمان بر می باشد . بعضی انسان ها بسیار در مقابل تغییرات مقاومت می کنند و تغییر در چنین انسان هایی مشکل می باشد (کتاب “چه کسی پنیر مرا جابجا کرد” پیشنهاد می شود). اگر پروسه تغییر چابک شدن و یا باصلاح انتقال به چابک درست انجام نشود ,  نتیجه سوء ای در پی خواهد داشت . به یک نمونه در مورد انتقال اشتباه به چابک می توانید در این آدرس دست بیابید .

برای چیره گی به این سختی و انتقال بهتر به دنیای چابک و چابک شدن پیشنهاد من استفاده از مربی یا معلم چابک (Agile Coach) است . بدلیل اینکه او بهتر از شما می تواند این انتقال را انجام بدهد . نفش Agile Coach و سازمان در تمام مراحل انتقال به Agile  به صورت زیر می باشد :

• فهمیدن

این بخش توسط مربی و یا سازمان انجام می شود . در این مرحله وضعیت فعلی سازمان تحلیل و بررسی می شود  و در واقع کشف می شود که چرا باید اصلا سازمان چابک شود . در صورت پی بردن به لزوم استفاده از Agile  در قدم بعدی متد مورد استفاده (اسکرام , XP , کریستال و…) تعیین می شود .

• آموزش

در این مرحله نیروی کار و مدیران توسط مربی و یا متخصصین Agile مورد آموزش قرار می گیرند . در اولین قدم آموزش ,  ارزشهای چهارگانه توسعه چابک و بعد  12 اصل توسعه نرم افزار چابک تدریس و یاد داده می شود. منظور از یاد دادن فقط تکرار طوطی وار بیانیه چابک نیست ,  بلکه باید همه اعضای تیم و سازمان کاملا این مفاهیم را درک نمایند و کاملا به آن پایبند شوند. در قدم بعدی روش (اسکرام , XP , کریستال و…) انتخاب شده در طی جلسات و کارگاههای آموزشی گوناگون  یاد داده می شود . (در این مرحله می توان حتی Product Owner ها را هم آموزش داد).

• اجرا کردن

سخت ترین مرحله Agile همین مرحله می باشد . در همین باب شاعر می فرماید : “Agile بسیار راحت است اما اجرا کردنش بسیار مشکل می باشد ” . بدلیل اینکه همه چیز در اجرا کردن Agile تازه و جدید و اصلا متفاوت با روش های قدیمی می باشد ,  تیم کمی با مشکل مواجه خواهد شد . در این مرحله Coach نقش بسزایی را بازی خواهد کرد . (البته در این پست نمی خواهم Coach بودن را تدریس کنم  و از توضیح اضافی این بند خودداری می کنم ). اما سازمان مربوطه هم در مقابل Coach در این مرحله وظایفی دارند : 1- تیم باید خوش بین باشد 2- بعضا شکست ها اجتناب ناپذیرند ولی نکته مهم این است که تیم از آنها درس جدیدی را یاد بگیرد 3- بعضی از جلسات و کارها شاید مسخره به نظر برسد ولی اعتماد بکنید زیرا آنها کار خواهند کرد .

• بازبینی و تصحیح

تیم باید حتما و دوباره حتما Retrospective را انجام بدهد . زیرا تیم باگذشت هر تکرار یا اسپرینت در اسکرام باید بهتر شود و این امکان پذیر نیست جز با نگاه به عقب و پیدا کردن نقاط ضعف و اشتباه و برطرف کردن آنها در تکرارها و یا اسپرینت های بعدی .

پ.ن : البته آنقدر گفتیم سخت است ,  سخت است که شاید یک سری کلا Agile رو بیخیال شدند ولی اصلا جای نگرانی نیست . با یکم صبرو حوصله و کمی هزینه (مالی و زمانی) خواهید توانست به یک سازمان مطلوب چابک دست بیابید .

یاشیاسیز